Fundacja
profesjonalizmu prawnego
Zadzwoń do nas
(+48) 698 100 700
Napisz do nas
bezbronni@klonowski.pl
Co zrobić, gdy Twoje dziecko padnie ofiarą hejtu? Przewodnik prawny i psychologiczny
Co zrobić, gdy Twoje dziecko padnie ofiarą hejtu?
Przewodnik prawny i psychologiczny dla rodziców i opiekunów
Współczesne dzieci dorastają w świecie, który oferuje im nieskończone możliwości rozwoju – ale także naraża je na nieznane wcześniej formy przemocy. Jedną z najbardziej podstępnych i traumatycznych jest przemoc słowna, czyli hejt – zjawisko, które potrafi zniszczyć poczucie bezpieczeństwa, godność i wiarę we własną wartość dziecka. To, co dla dorosłych jest „komentarzem”, dla dziecka może być końcem dzieciństwa.
Dlatego przygotowaliśmy dla Ciebie ten przewodnik – oparty na prawie, psychologii i doświadczeniu ludzi, którzy od lat walczą w imieniu dzieci. Nie jesteś sam. Nie jesteś bezsilny. Masz prawo i obowiązek działać.
Czym jest hejt wobec dziecka?
Hejt to forma przemocy psychicznej i emocjonalnej, która wyraża się poprzez obraźliwe, poniżające, ośmieszające lub nienawistne wypowiedzi. Może mieć charakter:
-
bezpośredni (np. na szkolnym korytarzu, boisku, w klasie),
-
pośredni (np. publiczne posty w Internecie, memy, filmiki, komentarze),
-
instytucjonalny (np. zaniedbanie przez szkołę, brak reakcji na znieważanie),
-
medialny lub polityczny (np. publiczne komentowanie wyglądu, zachowania lub pochodzenia dziecka znanej osoby).
Dziecko nie rozumie jeszcze relatywizacji słów. Dla niego wszystko, co słyszy o sobie, staje się częścią jego obrazu siebie. Hejt, zwłaszcza publiczny, może doprowadzić do traum, depresji, zaburzeń lękowych, samookaleczeń, a w skrajnych przypadkach – prób samobójczych.
Jakie są pierwsze symptomy, że Twoje dziecko doświadcza przemocy słów?
Nie każde dziecko powie wprost: „Mamo, ktoś mnie hejtował”. Często dziecko:
-
zamyka się w sobie,
-
nie chce iść do szkoły,
-
spędza mniej czasu w telefonie (lub przeciwnie – panicznie nie odkłada go z rąk),
-
płacze bez wyjaśnienia,
-
traci apetyt lub sen,
-
zaczyna mówić źle o sobie: „Jestem głupi”, „Nikt mnie nie lubi”, „Wszyscy się ze mnie śmieją”.
Pierwszym krokiem jest zatem uważność. Drugim – rozmowa. Nie oceniaj, nie wyśmiewaj, nie minimalizuj. Przyjmij to, co mówi dziecko, z pełną powagą i miłością.
Co możesz zrobić – krok po kroku?
1. Zabezpiecz dowody
Zrób zrzuty ekranu, zdjęcia wpisów, komentarzy, filmików, e-maili. Zapisz daty, godziny, platformy. W razie potrzeby będą to kluczowe materiały dowodowe – zarówno dla prokuratury, jak i szkoły czy sądu.
2. Zgłoś hejt administratorom / platformom
Większość mediów społecznościowych (Instagram, TikTok, YouTube, Facebook) ma formularze do zgłaszania nienawiści, przemocy wobec dzieci, nękania. Platformy mają obowiązek reagować – a ich bierność także może być podstawą odpowiedzialności.
3. Powiadom szkołę / wychowawcę
Szkoła ma obowiązek zapewnić dziecku bezpieczne warunki nauki. Zgłoszenie powinno być pisemne – mail lub pismo z potwierdzeniem odbioru. Wymagaj reakcji i planu wsparcia dziecka. Jeśli szkoła nie reaguje – zgłoś sprawę do kuratorium oświaty.
4. Skontaktuj się z psychologiem dziecięcym
Nie czekaj, aż „samo przejdzie”. Nawet jeśli dziecko „nie wygląda na przygnębione”, trauma może rozwijać się cicho. Profesjonalna pomoc może pomóc dziecku zrozumieć, że to nie ono zawiniło – i że zasługuje na ochronę.
5. Zgłoś przestępstwo – jeśli sytuacja tego wymaga
W polskim prawie przemoc słowna, nękanie, znieważenie i zniesławienie mogą być przestępstwami. Szczególnie chronione są osoby małoletnie. Zgodnie z art. 216 i 212 Kodeksu karnego – znieważenie i zniesławienie mogą podlegać karze grzywny, ograniczenia lub pozbawienia wolności.
Z kolei w przypadku nękania lub uporczywego dręczenia (art. 190a KK) mówimy o poważnym przestępstwie, ściganym z urzędu, zwłaszcza wobec dzieci.
Zawiadomienie możesz złożyć samodzielnie lub z pomocą prawnika – np. przez formularz kampanii BEZBRONNI.PL.
Jakie prawa ma Twoje dziecko?
-
Prawo do ochrony godności i tożsamości (art. 30 Konstytucji RP)
-
Prawo do ochrony przed przemocą fizyczną i psychiczną (Konwencja o prawach dziecka, art. 19)
-
Prawo do poszanowania prywatności (art. 47 Konstytucji RP, Konwencja ONZ)
-
Prawo do ochrony wizerunku – publikacja wizerunku dziecka bez zgody jest naruszeniem jego dóbr osobistych (art. 81 ust. 1 pr. autorskiego)
Rodzic/opiekun prawny ma pełne prawo dochodzić roszczeń w imieniu dziecka.
Gdzie możesz szukać pomocy?
-
Rzecznik Praw Dziecka – możesz złożyć wniosek o interwencję.
-
Kuratorium oświaty – w przypadku bezczynności szkoły.
-
Fundacja BEZBRONNI.PL – pomagamy bezpośrednio, prawnie i społecznie.
-
Policja lub prokuratura – jeśli dziecko padło ofiarą przestępstwa.
-
Organizacje pomocowe (FDDS, Niebieska Linia) – udzielają wsparcia psychologicznego i prawnego.
Co mówi psychologia?
Psycholodzy dziecięcy wskazują jasno: przemoc słowna może zaburzyć rozwój tożsamości dziecka, wywołać depresję, zaburzenia lękowe, myśli rezygnacyjne.
Jedno zdanie rzucone przez dorosłego w przestrzeni publicznej może być pamiętane przez dziecko przez całe życie.
Dziecko, które nie czuje się bronione, uczy się, że świat jest miejscem, w którym nie warto ufać. Dziecko, które widzi, że rodzic staje za nim murem – buduje w sobie fundamenty odwagi, odporności i miłości.
Co najważniejsze: nie zostawiaj dziecka z tym samego
Nie czekaj. Nie licz, że „przejdzie”. Nie tłumacz, że „inni mają gorzej”. Dla Twojego dziecka to nie statystyka. To świat, który runął. Twoje wsparcie, Twoja reakcja, Twoja obecność mogą stać się początkiem uzdrowienia.
A my – jako kampania BEZBRONNI.PL – jesteśmy tu po to, by towarzyszyć Wam w każdej walce o godność, spokój i przyszłość dziecka.
📢 Jeśli Twoje dziecko padło ofiarą hejtu – zgłoś to przez formularz BEZBRONNI.PL
Jesteśmy tu, by działać. Razem. Profesjonalnie. Skutecznie. W imię tych, którzy nie mogą jeszcze mówić własnym głosem.
Przeczytaj także:
Fundacja
profesjonalizmu prawnego
Szukaj nas na
BEZBRONNI.PL to ogólnopolska kampania społeczna, prawna i medialna prowadzona przez Fundację Etyki Prawnej z siedzibą w Warszawie. Bronimy dzieci – tych, które nie mogą się bronić same. Wzywamy do odpowiedzialności. Prosimy o solidarność. Prawo – to nasza broń. Dziecko – to nasz cel ochrony.
Strona www stworzona w kreatorze KancelariiKlonowski.
Projekt i wykonanie: Smart Klonowski